Skip Navigation Linksthema

KVLOWat we doenHulp & Advies

Thema Speciaal onderwijs

Hier vind je alles over bewegingsonderwijs in het speciaal onderwijs.
Heb je na het lezen van deze themapagina nog vragen? Neem dan Contact met ons op!

Speciaal onderwijs 

Speciaal onderwijs is onderwijs voor kinderen met een handicap, chronische ziekte of stoornis.  Het speciaal onderwijs is opgedeeld in vier clusters:  
  • Cluster 1: Blinde en slechtziende kinderen  
  • Cluster 2: Dove en slechthorende kinderen  
  • Cluster 3: Gehandicapte en langdurig zieke kinderen  
  • Cluster 4: Kinderen met stoornissen en gedragsproblemen.  

Bewegingsonderwijs in het speciaal onderwijs 

Ook in het speciaal onderwijs wordt bewegingsonderwijs aangeboden met het oog op het leren van de klas en van de individuele leerlingen. Het gaat niet om activiteiten die eenmalig leuk of interessant zijn. Het zijn activiteiten die samen met andere activiteiten een leerlijn vormen die van belang is voor de bewegingsontwikkeling van kinderen. In het bewegingsonderwijs zijn leerlijnen gekozen die een rechtstreekse relatie hebben met allerlei activiteiten uit de bewegingscultuur. Voor ieder cluster is er een karakteristiek beschreven en voor alle clusters gelden er ook kerndoelen op het gebied van bewegingsonderwijs. De kinderen worden gestimuleerd in het ontwikkelen en behouden van een gezonde en actieve leefstijl, daarnaast draagt het bewegingsonderwijs ook actief bij aan het verkennen en accepteren van de eigen mogelijkheden en beperkingen. Hierbij staan zelfbeeld, lichaamsidee, omgaan met onzekerheid en angst en werken aan zelfvertrouwen ook centraal.

Passend onderwijs 

Met de invoering van passend onderwijs krijgen scholen een zorgplicht. Dat betekent dat ze de verantwoordelijkheid krijgen om alle leerlingen een passende onderwijsplek te bieden. Vanaf 1 augustus 2014 melden ouders hun kind aan bij de school van hun keuze, en heeft de school de taak om het kind een passende onderwijsplek te bieden. 

Uren lichamelijke opvoeding 

Voor het aantal uren in het VO, PO en SO kennen we nu (of in de nabije toekomst) een juridische grondslag. Voor het vso is dat (nog) niet het geval. Als minimum hanteren we in het vso 2 x 45 min per week maar voor het uitstroomprofiel “vervolgonderwijs” streven we naar LO conform de lessentabel in het regulier VO (streven want het is niet juridisch af te dwingen). Dit omdat binnen het vervolgonderwijs waar mogelijk zo veel mogelijk aansluiting wordt gezocht met het regulier VO.    

KVLO-richtlijn urennorm

  • SO: minimaal 2 x 45 minuten per week maar de gemeente dient, indien door de school gewenst, voor minimaal 2,25 uur per week per groep aan LO-accommodatie beschikbaar te stellen (artikel 115 WetEC en artikel 117 WetPO)  
  • VSO: minimaal 2 x 45 minuten per week maar de gemeente dient, indien door de school gewenst, voor minimaal 2,25 uur per week per groep aan LO-accommodatie beschikbaar te stellen (artikel 115 WetEC). Voor het uitstroomprofiel vervolgonderwijs van het vso ligt het volgens de KVLO voor de hand aansluiting te zoeken bij de lessentabel (artikel 6d WetVO) in het regulier voortgezet onderwijs.   

Bevoegdheden 

De volgende leerkrachten zijn bevoegd om bewegingsonderwijs in het speciaal of Voortgezet speciaal onderwijs te geven; 
  • Afgestudeerden van de ALO  
  • Afgestudeerden van de PABO voor 1 september 2001  
  • Afgestudeerden van de PABO na 1 september 2001 aangevuld met de leergang vakspecialist bewegingsonderwijs  
  • Akte J   
  • Akte S  
  • LIO (onder voorwaarden)  

Speciaal basisonderwijs  

In het speciaal basisonderwijs gelden dezelfde bevoegdheden als in het regulier basisonderwijs. Uitzondering daarop is dat de speciale eis van de leergang geldt voor leerlingen vanaf 7 jaar (in plaats van groep 3 tot en met 8 zoals geldt in het regulier basisonderwijs).    


Speciaal voortgezet onderwijs  

Conform de huidige wet (artikel 3 lid 2a WEC) mag bewegingsonderwijs in het vso alleen gegeven worden door de leerkracht die in het bezit is van een bevoegdheid voor het geven van bewegingsonderwijs in het regulier voortgezet onderwijs.   

In het vso mag een betrokkene in het bezit van het pabogetuigschrift dus geen bewegingsonderwijs geven, ook niet als betrokkene in het bezit is van het getuigschrift van de leergang bewegingsonderwijs. Belangrijkste uitzonderingen volgens DUO (handboek onderwijsbevoegdheden):   

Zij die op 31 juli 2004 in het bezit zijn van het getuigschrift hoger beroepsonderwijs van met goed gevolg afgelegd afsluitend examen in de studierichting die voorbereidt op het beroep van leraar basisonderwijs (denk aan pabo) blijven bevoegd tot het geven van onderwijs in lichamelijke oefening aan alle groepen leerlingen in het voortgezet speciaal onderwijs.   

Zij die op 31 juli 2001 een studie volgen die leidt tot het getuigschrift hoger beroepsonderwijs van met goed gevolg afgelegd afsluitend examen in de studierichting die voorbereidt op het beroep van leraar basisonderwijs (denk aan pabo), waarvan het onderwijsprogramma voor lichamelijke opvoeding zoals dat werd uitgevoerd voor 1 september 2000 deel uitmaakt, zijn bevoegd om lichamelijk oefening te geven in het vso mits het getuigschrift voor 1 september 2005 is behaald.

Netwerk speciaal onderwijs (cluster 1-2-3-4, SBO/VSO) 

Ben je werkzaam in het speciaal onderwijs, lid van de KVLO en wil je graag deel uitmaken van het Netwerk speciaal onderwijs? Dat kan! 

Het netwerk Speciaal onderwijs organiseert 2 á 3 keer per jaar bijeenkomsten voor vakleerkrachten die werkzaam zijn in het speciaal onderwijs (cluster 1-2-3-4 en SBO). Het doel van deze netwerkbijeenkomsten is scholing, intervisie en delen van informatie. De bijeenkomsten vinden fysiek dan wel online plaats op een nader te bepalen datum/tijd/locatie.

Christa Rietberg, Anna-Maria van Dillen en Corine Visser leiden de bijeenkomsten en ondersteunen vanaf schooljaar 22-23 vanuit de KVLO als adviseurs dit netwerk. 






Meer weten?

Team Onderwijs is bereikbaar van 09.00 tot 17.00 uur via 030 693 76 74.