Met het Nationaal Programma Onderwijs wil het kabinet de komende 2,5 jaar 8,5 miljard euro voor het onderwijs vrijmaken. Via een peiling in maart hebben we onderzocht wat onze leden goede bestedingsmogelijkheden vinden.
Op 17 februari maakten onderwijsministers Van Engelshoven en Slob de plannen bekend van het Nationaal Programma Onderwijs, waarmee het kabinet de komende 2,5 jaar 8,5 miljard euro vrijmaakt voor alle sectoren van het onderwijs. Een groot deel van het geld (6 miljard) gaat naar het basis-, voortgezet en speciaal onderwijs. Het is onder meer bestemd voor leerlingen die door corona vertraging oplopen en extra begeleiding nodig hebben. Elke school krijgt vanaf komend voorjaar geld om leerlingen gericht te helpen, ook op sociaal-emotioneel gebied.A. Voortgezet onderwijsVraag: Wat zou je met dit geld willen/kunnen doen? Totaal 982 reacties, 63% heeft nog geen beeld waar dit geld naar toe moet.
Top 6 antwoorden- Sociaal emotioneel: aandacht voor individuele leerlingen en groepsprocessen via ‘leuke sociale activiteiten, die je leven zo leuk maken op die leeftijd en die ze nu hebben moeten missen’.
- Extra sport- en spelactiviteiten gaat over sociaal emotionele aspecten, maar ook over extra geld voor leerkrachten om hier een rol in te spelen en geld/ruimte voor het samenwerken met verenigingen. Het gaat over extra activiteiten die naast LO georganiseerd worden, tijdens én na schooltijd.
- Sportruimte: voldoende sportruimte beschikbaar hebben voor LO en voor extra sport- en beweegactiviteiten. Deze ruimte moet dan ook geschikt zijn.
- Keuzemogelijkheden: facultatieve lessen, bijles, MRT, maar vooral de omgeving zo inrichten dat de leerling een keuze kan maken waar hij/zij behoefte aan heeft i.p.v. verplichte programma’s uitrollen waar een deel van de leerlingen niet bij gebaat is.
- Bijlesmogelijkheden/individuele begeleiding. Vanuit school en vakdocenten. Evt. met behulp van onderwijsassistenten of vierdejaarsstudenten in dat vak. Liever niet uitbesteden aan externen zoals huiswerkinstituten, maar het binnen school mogelijk maken voor maatwerk per leerling.
- Arbeidsvoorwaarden: cao PO en VO gelijk trekken, minder tijdelijke contracten, leerkrachten ruimte geven voor mentortaken en individuele begeleiding. Tijd en salaris voor voorbereiding en nazorg.
Gevolgen van de COVID-19 sluiting- 64% geeft aan nog niet voldoende les gegeven te hebben om iets te zeggen over de invloed van de scholensluiting op de motorische vaardigheden.
- Bij VO ook de vraag gesteld ‘merk je nog andere fysieke verschillen bij leerlingen’. Resultaten in tabel 1 (55% nee, 45% ja, namelijk… (=372 respondenten).
B. Primair onderwijs:Vraag: Wat zou je met dit geld willen/kunnen doen? Totaal 456 reacties, 62% heeft nog geen beeld waar dit geld naar toe moet.
Top 3 antwoorden- Vakleerkracht voor alle groepen: ook kleuters!
- Materiaal aanschaffen: voor meer bewegen in en rondom school, niet alleen de gymzaal voorzien van voldoende en geschikt materiaal maar ook het plein voor bijvoorbeeld pauzesporten en beweegmomenten gedurende de dag.
- Sociaal emotionele ondersteuning leerlingen: Programma’s als Rots en Water, inzetten op groepsactiviteiten.
Gevolgen van de COVID-19 sluitingAan PO-respondenten is alleen de vraag gesteld of er invloed was op de motorische vaardigheden. 11% gaf ‘anders’ aan. Deze antwoorden zijn uitgewerkt in tabel 2 (mede op basis van deze antwoorden hebben we er bij VO voor gekozen de vraag ‘merk je nog andere fysieke verschillen bij leerlingen’ toe te voegen. Let bij interpretatie van de tabel dus op, dat het echt maar een klein deel van de respondenten is die dit antwoord gegeven heeft (op een andere vraag)). 
Tips en adviezenDe scholen krijgen de komende twee schooljaren tijdelijk een aanvulling op de lumpsum voor het inhalen van opgelopen vertragingen en ontwikkelingsachterstand bij de leerlingen in verband met corona. Scholen beslissen zelf, in samenspraak met het schoolbestuur, welke maatregelen ze nemen om de vertragingen van hun leerlingen aan te pakken. Daarbij kiezen ze uit een “menukaart” met bewezen en goed onderbouwde interventies en is actieve betrokkenheid van personeel en de MR van groot belang. Neem daarom vooral de menukaart in de hand (beschikbaar vanaf eind april via: Nationaal Programma Onderwijs | Coronavirus COVID-19 | Rijksoverheid.nl en deze site) en pas onderstaande voorbeelden daar zo veel mogelijk in om het goede gesprek over inzet van extra middelen aan te gaan.
Mede op basis van bovengenoemde uitkomsten en top 10 antwoorden kunnen LO-secties/vakleerkrachten een pleidooi houden om met deze tijdelijke extra middelen te investeren in bijvoorbeeld:- Schoolplein ombouwen tot beweegplein
- Schoolgebouw ombouwen, zie ook: online Kennissessie Beweegschool
- Veel extra buitenspelen en pauzesport ( zie ook 2+1+2 )
- Verruiming van naschools-/buitenschools sportaanbod met omringende sportverenigingen en gemeente met de buursportcoach
- Inzet vakleerkracht bij kleuters in groep 1 en 2
- Opknappen en verruimen en verbeteren van het speellokaal (Zie ook bijgesteld Handboek Speellokaal en Inventarislijst, vanaf 1-5-2021 mei op deze pagina!)
Meer structureelNaast de maatregelen wordt veelvuldig genoemd het gelijktrekken van de salarissen voor leraren in PO en VO, het verlagen van de werkdruk, meer handen voor de klas en kleinere klassen. Kleinere klassen en vooral meer handen voor de klas zijn met de NPO gelden zeker tijdelijk mogelijk en dat zou de werkdruk van leraren kunnen verlagen. Helaas zijn de toegekende gelden niet structureel.
