Skip Navigation Linksdetail

KVLONieuwsArtikel

Stemmen uit het verleden.. Feestnummer 50-jarig bestaan KVLO

KVLO Nieuws  |  14 september 2023

In het archief van de KVLO was al een Feestnummer aanwezig van het 60-jarig bestaan in 1922. Het archief is nu uitgebreid met het Feestnummer van het 50-jarig bestaan. Dat is in twee opzichten een geweldige aanwinst. 


In de eerste plaats is het een historische aanvulling omdat de geschiedenis van de KVLO nu  tien jaar eerder is beschreven. De redacteuren (J.A. van der Boom, L. Koning en J.M. Scheffer) hebben namelijk 'een uitvoerig overzicht trachten te geven van den arbeid der Vereeniging in het afgelopen tijdvak'. Naast een 'historisch overzicht van het werken en streven der Vereeniging van G.O. in Nederland' wordt een 'eere-salut' gebracht aan enkele, toen nog levende, pioniers uit het verleden (H. Steenbergen, F.G. Croesen, P.C. Adrian en F.C. Grote). 

Tevens wordt een eerbetoon gebracht aan een aantal, toen reeds overleden, voortrekkers in de vereniging die steeds belangeloos hebben gestreden voor goed gymnastiekonderwijs. 

Hoogst interessant is ook de wijze waarop de vereniging vanaf haar oprichting onmiddellijk het belang inzag om 'mannen van naam en kennis' via een erelidmaatschap te waarderen voor hun werk maar hen daarmee tevens aan zich te binden. Dat zou namelijk goed zijn voor het aanzien van de vereniging en via de ereleden kon maatschappelijke en politieke steun verworven worden voor 'de zaak der gymnastiek'. Onder de 24 ereleden, ingedeeld in vier categorieën, waren namelijk veel vooraanstaande wetenschappers, politici, bestuurders etc. die vanuit hun deskundigheid en opvattingen onophoudelijk wezen op het belang van bewegen, (school)gymnastiek, lichamelijke (volks)opvoeding, de relatie met sportverenigingen, en op de algemene weerbaarheid.

Schermafbeelding 2023-09-14 om 13.15.59.jpg

Ook eerdergenoemde 'Stemmen uit het verleden' ontbreken niet. Met zes pagina's citaten waarin 'de harmonie tusschen lichaam, geest en gemoed voldoende kan blijken' wordt het belang van (school)gymnastiek, lichaamsoefeningen, de esthetische waarde van gymnastiek en de hygiënische betekenis van gymnastiek nog eens benadrukt. Daarnaast spreken ook dertien, toen nog levende, 'Stemmen van de Eereleden' een felicitatie uit en blikken ze terug op het verleden. Interessant is ook een, nog steeds actueel, artikel over. De beteekenis van ons orgaan voor de leden der Nederlandsche, en met de afbeeldingen van een flink aantal prominenten krijgen veel 'stemmen' ook een gezicht.

 

Het tweede belang van het verworven feestnummer ligt in het feit dat het is uitgegeven als nummer IV van de 1e jaargang van De Lichamelijke Opvoeding. Om de relevantie daarvan te begrijpen is een toelichting op zijn plaats.

Bij de herziening in 1857 van de  wet op het lager onderwijs werd gymnastiek als niet verplicht vak opgenomen en werd het tevens mogelijk staatsexamens af te leggen om de 'acte gymnastiek' te behalen. Dat gebeurde vanaf 1858 en twaalf kandidaten behaalden toen de bevoegdheid waaronder veel leerlingen van eerder genoemde Euler. 

Vanuit de daaruit ontstane behoefte aan samenwerking werd in 1862 de 'Vereeniging van onderwijzers in de gymnastiek in Nederland' (VOGN) opgericht. Als gevolg van het gering aantal leden en de relatief hoge kosten ontbrak tot 1903 een eigen orgaan. In die periode genoot de vereniging voor de verspreiding van 'nieuws' gastvrijheid van het in 1873 opgerichte Belgische tijdschrift Volksheil. Zelf gaf de KVLO gedurende een periode (1890-1917) het jaarboekje Ken U Zelven uit. Daarin stonden verslagen van vergaderingen, gehouden jaarverslagen en gehouden lezingen. Voor informatie aan de leden werd ook gebruik gemaakt van de communicatiekanalen van het in 1968 opgerichte Nederlandsch Gymnastiek Verbond (NGV). Het NGV kende overigens in het begin van haar bestaan ook verschillende organen (De GymnastDe Turnvriend, Maandberichten, Het Turnblad).

 

Pas na goed veertig jaar bestaan werd door de vereniging in 1903 voor het eerst een blad uitgegeven: het Correspondentieblad van de Vereeniging van Gymnastiek-Onderwijzers in Nederland. De aanzet tot de oprichting van het Correspondentieblad werd gegeven door de toenmalige voorzitter van de vereniging, de eerder genoemde Adrian. In 1912 werd besloten de naam van het blad vanaf 1913 te veranderen. Dat werd De lichamelijke opvoedingorgaan van de Vereeniging van Gymnastiek-Onderwijzers in Nederland en hare afdeelingen.

De Lichamelijke Opvoeding werd een heus vakblad met berichten van de afdelingen, boekbesprekingen en nieuws uit binnen- en buitenland. Het was voor de leden gratis en verscheen maandelijks. Van de eerste jaargang was tot op heden alleen het meinummer in het archief aanwezig in de vorm van het jaarboekje Ken U Zelven van 1913. Daar is nu het maartnummer (No. IV) over het 50-jarig bestaan aan toegevoegd.

Bron

Feestnummer ter gelegenheid van het 50-jarig bestaan der Vereeniging van 

Gymnastiek-Onderwijzers in Nederland en hare afdeelingen. De Lichamelijke Opvoeding, 1e, No. IV van 22 maart 1913. Deventer: Beitsma, p. 61– 103.

Meer historie

Canon voor de lichamelijke opvoeding: www.canonlo.nl




Meer lezen over dit onderwerp? Klik op onderstaande tag voor meer artikelen: