Vakverenigingen maken zich zorgen over noodplannen waarin onbevoegden voor de klas komen te staan. Dit geeft onnodige risico’s en lost de problemen niet op.

Onlangs hebben de steden Amsterdam, Den Haag en Rotterdam hun noodplannen gepresenteerd om het lerarentekort terug te dringen. Een van de opvallende suggesties is het laten verzorgen van een deel van het onderwijsprogramma door ‘externe professionals’, aldus minister Slob in enkele krantenartikelen en in het programma Op1 van woensdagavond 29 januari jl.

In een toelichting stelde de minister dat kunst- en cultuurlessen wel door een externe onbevoegde gegeven kunnen worden en dit zou ook voor sportactiviteiten kunnen gelden. Het is op zijn minst bijzonder dat de hoeder van de kwaliteit van het onderwijs in ons land pleit voor de inzet van onbevoegden.

Als vertegenwoordigers van leraren in juist deze vakken willen we er op wijzen dat dit een onverstandig en risicovol idee is en ook helemaal niet nodig. Ten eerste is er geen lerarentekort bij de kunstvakken en het bewegingsonderwijs. Ten tweede is het geen structurele oplossing voor de hoge werkdruk en het lerarentekort. Tenslotte mist de borging van de kwaliteit en (sociale en fysieke) veiligheid en aansprakelijkheid bij ongevallen door onbevoegden, zeker bij de ‘sportlessen’.

Een structurele inzet van vakleerkrachten is een win-winsituatie. Het zorgt voor meer kwaliteit van het onderwijs én het is een oplossing voor het lerarentekort en opgelopen werkdruk.

Daarom pleiten wij voor een veel grotere nadruk op de inzet van bevoegde vakleerkrachten. Er zijn op veel scholen al goede en succesvolle voorbeelden van vermindering van ervaren werkdruk voor de groepsleerkrachten en van een verrijking van het lesprogramma op scholen. Voor lichamelijke opvoeding en kunst- en cultuurlessen (muziek, beeldend, dans, drama/theater, film) is er - ook de komende jaren - géén tekort aan leraren. Deze leraren zijn bevoegd én bekwaam om in het primair onderwijs te werken en kunnen door structurele inzet van hun expertise de werkdruk op een school verlagen, de kwaliteit van het onderwijs verbeteren en het lerarentekort verkleinen. Met twee uur gymnastiek in de week, en twee uur kunst- en cultuurlessen per klas is zo 10 tot 15% van de lesuren ingevuld en daarmee is het tekort grotendeels op te lossen. Dat vraagt wel van scholen om de vakleerkracht als volwaardig onderdeel van het team aan te nemen en niet - zoals helaas nog vaak de praktijk is - via oneerlijke inleen- of projectconstructies voor een paar sprokkeluurtjes.

Laten we met zijn allen verder kijken dan ad hoc noodmaatregelen en de mogelijkheden die er zijn voor structurele oplossingen aangrijpen.

Koninklijke Vereniging voor Lichamelijke Opvoeding, Vereniging Leraren Schoolmuziek en Vereniging Onderwijs Kunst en Cultuur vertegenwoordigen samen rond de 13.000 leraren.